Vrije advocaatkeuze
Veel VvE’s en appartementseigenaars hebben een rechtsbijstandsverzekering. Wanneer sprake is van een geschil dat valt onder de dekking van de verzekering, heeft een VvE of een appartementseigenaar op grond van de polisvoorwaarden recht op ‘vrije advocaatkeuze’. Wat houdt dit recht in en in welke gevallen kan de VvE of een appartementseigenaar hier aanspraak op maken?

Gerechtelijke procedure
De VvE en/of appartementseigenaar heeft in ieder geval recht op vrije advocaatkeuze in het geval zij partij is in een gerechtelijke procedure. Dat kan zijn omdat de VvE en/of appartementseigenaar zelf een procedure begint, maar ook omdat de VvE en/of appartementseigenaar in een procedure wordt betrokken. Het recht op vrije advocaatkeuze bestaat dus in ieder geval wanneer sprake is van een gerechtelijke procedure, ook wanneer dit een procedure bij de kantonrechter betreft. Aangezien veel appartementsrechtelijke procedures worden beslecht via de kantonrechter, heeft de VvE en/of de appartementseigenaar dan steeds recht op vrije advocaatkeuze. Denk aan de procedures waarin vernietiging van een besluit van de vergadering van eigenaars wordt verzocht of de procedures waarin aan de rechter vervangende machtiging wordt gevraagd.

Geen gerechtelijke procedure, wel vrije advocaatkeuze
De vrije advocaatkeuze is ruimer. Zo heeft het Europees Hof van Justitie bepaald dat de vrije advocaatkeuze ook geldt voor elke fase die kan leiden tot een gerechtelijke procedure, zelfs een voorgaande fase. Dat betekent dat niet alleen recht op vrije advocaatkeuze ontstaat wanneer sprake is van een gerechtelijke procedure, maar in alle gevallen die mogelijk kunnen leiden tot een gerechtelijke procedure. Ook in de fase van het buitengerechtelijke traject kan dus al het recht ontstaan om op kosten van de rechtsbijstandsverzekeraar zelf een advocaat uit te kiezen die de belangen van de VvE en/of appartementseigenaar behartigt.

Nog meer vrije advocaatkeuze
Er bestaat ook een recht op vrije advocaatkeuze wanneer sprake is van belangenverstrengeling. Denk daarbij aan een zaak tussen twee partijen die beiden bij dezelfde rechtsbijstandsverzekering zijn verzekerd. Daarnaast kan sprake zijn van vrije advocaatkeuze wanneer een verzekerde het niet eens is met een (inhoudelijk) standpunt van zijn verzekeraar en graag een ‘second opinion’ wenst. In dat geval kan via een beroep op de geschillenregeling die in de polisvoorwaarden is opgenomen, een eigen advocaat worden gekozen die het standpunt van de verzekeraar ‘beoordeelt’.

Bron: Rijssenbeek Advocaten